Vertrouwenspersoon

Elke vorm van pesten, discrimineren of (seksuele) intimidatie in verbale of fysieke zin, dat door de ontvanger als ongewenst of gedwongen wordt ervaren, is niet acceptabel. Seksuele intimidatie, discriminatie of pesten komt voor tussen sporters onderling, tussen kaderleden onderling en tussen kader en sporters. Vaak zijn kinderen het slachtoffer, maar ook volwassenen maken het mee.
 
Waarom
Er kan sprake zijn van alledaagse seksuele intimidatie of discriminatie waarbij dubbelzinnige opmerkingen worden gemaakt of het lichaam van sporters of trainers openlijk wordt vergeleken. Of het gaat om grappen over minderheden, kleinerende opmerkingen of kleine pesterijen tegen hen die niet aan het ideaalbeeld voldoen. Het is belangrijk ook oog te hebben voor deze vaak als onschuldig betitelde vormen van pesten, discriminatie of seksuele intimidatie. Er zijn groepen die zich bij een vereniging waar dit veel voorkomt niet op hun gemak voelen. Bovendien beginnen ernstigere vormen van seksuele intimidatie, zoals aanranding, vaak met iets onschuldigs.
 
Voor wie
De Vertrouwenscontactpersoon (VCP) is binnen RCSV Zestienhoven het eerste aanspreekpunt voor een ieder die opmerkingen of vragen heeft met betrekking tot seksuele intimidatie, discriminatie of pesten. Ook kunnen ze er terecht voor een gesprek over een concreet incident. De VCP is aanspreekpunt voor sporters, ouders van sporters, toeschouwers, kaderleden, vrijwilligers en bestuur.
 
Het aanstellen van een VCP kan negatief klinken. Want we doen er met elkaar immers alles aan om juist zaken als pesten, conflicten en ruzie, discrimineren en (seksuele) intimidatie binnen onze vereniging te voorkomen? Helaas zijn er in Nederland genoeg voorbeelden die speciale aandacht voor (het voorkomen van) ongewenst gedrag rechtvaardigen.
 
De VCP moet bevorderen dat de wijze waarop we binnen RCSV Zestienhoven met elkaar omgaan leuk en veilig blijft.
 
Ook preventief
RCSV Zestienhoven wil een veilige vereniging zijn, waar iedereen met plezier bezig is met haar of zijn sport. Het preventiebeleid van het bestuur moet gericht zijn op het beïnvloeden van de risicofactoren, zoals in situaties waarbij vrouwen in de minderheid zijn of bij intensieve een-op-een relaties tussen sporter en trainer.

De basis van preventie is het creëren en bewaken van een cultuur waarin mensen respectvol met elkaar omgaan. Elk lid van de vereniging en iedere bezoeker moet normen als gelijkwaardigheid en veiligheid hoog in het vaandel hebben staan. Daarnaast is een 'open' sfeer belangrijk. Moeilijkheden zijn bespreekbaar en worden serieus genomen. De VCP kan het bestuur op basis van binnengekomen signalen en klachten over te voeren preventiebeleid adviseren.
 
Eigen verantwoordelijkheid
Ervaar je ongewenst gedrag of word je er mee geconfronteerd? Dan is het zaak eerst je eigen verantwoordelijkheid te nemen. Spreek de persoon in kwestie erop aan en laat merken dat je van zijn of haar gedrag niet gediend bent. Zeg: “Dit wil ik niet!”, en geef je grenzen aan. Spreek de dader erop aan, o?o?k als je het bij een ander ziet gebeuren. Indien je dit doet zal het ongewenst gedrag in de meeste gevallen stoppen. Eventueel kan je leider of trainer je hierbij helpen.
 
Wanneer kun je terecht bij de vertrouwenscontactpersoon?
Helpt dit alles niet, neem dan contact op met de VCP. De VCP luistert naar je verhaal, biedt eerste opvang, kan desgewenst bemiddelen, kan een melding in behandeling nemen en verleent nazorg. Bij een jeugdlid kan de ouder/verzorger namens of samen met het kind optreden.

Veel slachtoffers denken ten onrechte dat zij de oorzaak zijn van de discriminatie, intimidatie of pesterij. De VCP zal kunnen aangeven in hoeverre de oorzaak bij anderen gezocht moet worden. Wellicht is het voldoende om je verhaal kwijt te kunnen of heb je voldoende zelfvertrouwen gekregen om zelf degene die intimideert aan te spreken.
 
De VCP informeert ook over de mogelijke vervolgstappen. Door deze informatie kan je zelf een afgewogen keuze maken. De VCP adviseert dus niet maar informeert je zoveel mogelijk over de gevolgen van eventuele beslissingen. Evenmin is de VCP een raadsman/vrouw. Indien een procedure een juridisch karakter krijgt, zal het nodig zijn om ook rechtskundig advies in te winnen. Als je vragen hebt over de manier van met elkaar omgaan en je vraagt je af of die wel klopt, dan ben je welkom bij de VCP.
 
Welke vragen kun je stellen?
Denk aan:
-     Pesten en gepest worden;
-     Het gevoel hebben dat je door je geslacht, huidskleur, geloof of seksuele voorkeur buitengesloten wordt;
-     Grensoverschrijdend gedrag: de manier waarop je benaderd en/of aangeraakt wordt ervaar je als onprettig;
-     Een vermoeden van grensoverschrijdend gedrag: je denkt dat iemand in jouw directe omgeving hier mee te maken heeft;
-     Je zorgen over de wijze waarop er binnen de vereniging of het team met je kind wordt omgegaan;
-     Je gedrag als trainer, leider of coach: Is dat wel verstandig?
-     Iemand die je direct of indirect beticht van ontoelaatbaar gedrag;
-     Of de vraag bij de vertrouwenscontactpersoon van RCSV Zestienhoven wel op de juiste plaats is.
 
De VCP is er ook en vooral voor vragen die kunnen spelen vóórdat er problemen zijn. Je kunt er terecht met vragen die je niet makkelijk stelt of waarover je bang bent dat er niet serieus op gereageerd gaat worden. Dit geldt voor trainers, coaches, ouders, begeleiders, spelers en speelsters. Let wel: snel melden, er over praten en zorgen dat er (vroegtijdig) een einde komt aan een ongewenste situatie voorkomt dat deze verergert. Bovendien maakt dit de kans op herhaling kleiner.

Bij ernstigere zaken kan de VCP je informeren over eventueel te nemen vervolgstappen. Je kan worden doorverwezen naar de KNVB-vertrouwenscontactpersoon, het NOC*NSF meldpunt, maatschappelijk werk, huisarts, advocaat, politie en/of andere hulpverleners. Verder moet je duidelijk gemaakt worden wat het verschil is tussen het melden van het voorval en het doen van aangifte. Ook kan de VCP aan het bestuur adviseren bepaalde sancties op te leggen. Melden kan op anonieme basis.
 
Hoe vertrouwelijk is een VCP?
Het is belangrijk om bij een vraag of probleem ook andere personen te betrekken. Maar dit zal nooit zonder overleg en toestemming gebeuren! De gesprekken die er tussen jou en de VCP plaatsvinden zijn vertrouwelijk. Daar wordt niemand anders van op de hoogte gesteld, zonder dat jij daar toestemming voor hebt gegeven of over bent geïnformeerd. Maar deze vertrouwelijkheid heeft zijn grenzen. Ten eerste vanwege het algemeen belang van een veilige sportomgeving en ten tweede vanwege de Nederlandse wetgeving die in bepaalde gevallen de VCP en het bestuur verplichten de vertrouwelijkheid te doorbreken. Is dit laatste het geval, dan is er voor de VCP sprake van een conflict van taken. Dit conflict van taken kan zich voordoen indien VCP in een vertrouwelijk gesprek op de hoogte gesteld wordt van een concreet ernstig incident, bijvoorbeeld van seksuele intimidatie.

Verantwoordelijkheid
Het bestuur heeft de verantwoordelijkheid voor de veiligheid van haar leden dus zal de VCP om die reden dergelijke gevallen geanonimiseerd met het bestuur moeten bespreken. Hierbij wordt de vertrouwelijkheid zo beperkt mogelijk geschonden terwijl het bestuur kan beoordelen of en hoe zij moet handelen. Alleen wanneer het bestuur niet zonder nadere informatie kan handelen zal zij de VCP daarom vragen. Hierdoor wordt de vertrouwelijkheid (deels) opgeheven.
 
De activiteiten van de VCP vallen onder de verantwoordelijkheid van het bestuur van RCSV Zestienhoven. Bij het afsluiten van het jaar rapporteert de VCP geanonimiseerd aan het bestuur o?f er meldingen zijn geweest, van welke aard deze meldingen waren en hoe voortgang en afsluiting hebben plaatsgevonden. Dit uiteraard tenzij je hiervoor geen toestemming heeft gegeven.
 
Ten slotte ...
De VCP is er voor iedereen van onze vereniging, voor iedereen van elke leeftijd en is per e-mail te bereiken.

Vertrouwenscontactpersoon RCSV Zestienhoven:

Evelien Menting
E-mail: [email protected]

Contact buiten de vereniging
Heb je over seksuele intimidatie liever contact met iemand buiten onze vereniging, dan kun je ook terecht bij het NOC*NSF en de KNVB met eerste vragen, twijfels of om je verhaal te vertellen. Het NOC*NSF meldpunt is dag en nacht bereikbaar, ook in het weekend en op feestdagen. Het telefoonnummer is 0900 - 202 55 90.